Tranh Đông Hồ được vẽ trên chất liệu gì, bạn biết hết chưa?

Nếu bạn đang tìm hiểu về dòng tranh Đông Hồ chắc chắn sẽ nhận thấy những điều rất hấp dẫn. Bởi tranh Đồng Hồ thuộc dòng tranh dân gian nên rất bình dị và mộc mạc. Vậy tranh Đồng Hồ được vẽ trên chất liệu gì? Hãy cùng sonsonthepyre.com chúng tôi tìm câu trả lời chính xác trong bài viết dưới đây nhé.

Tranh Đông Hồ là tranh in từ ván khắc gỗ, theo đó tranh có bao nhiêu màu thì sẽ có bấy nhiêu ván khắc gỗ tương ứng với từng đó màu. Tranh có nguồn gốc xuất phát từ làng Đông Hồ, huyện Thuận Thành, Bắc Ninh.

Trước đây, mỗi dịp tết đến xuân thì thì tranh Đông Hồ được bày bán khắp nơi để mọi người mua về trang trí nhà cửa, thế nhưng với việc giao thương ngày càng dễ dàng như hiện nay thì thói quen mua tranh Đông Hồ của mọi người đã có sự thay đổi, nhiều cơ sở kinh doanh mọc lên và buôn bán tranh quanh năm ở khắp mọi nơi.

Tuy vậy, tranh Đông Hồ vẫn đóng vai trò là di sản văn hóa, một dòng tranh dân gian không thể thiếu. Những hình ảnh được vẽ trên tranh rất đơn giản và gần gũi như con gà, con mèo, con heo… những người treo tranh trong nhà luôn muốn gửi gắm vào đó những lời cầu chúc cho một năm may mắn, đầy đủ tài lộc.

Nếu so sánh tranh Đông Hồ với những thể loại tranh vẽ khác ngày nay, có thể nguyên liệu làm nên không đắt tiền bằng nhưng giá trị lại cao gấp nhiều lần. Vậy tranh Đồng Hồ được vẽ trên chất liệu gì? Điểm tạo nên sức khác biệt của dòng tranh Đông Hồ chính là giấy vẽ của nó. Không giống với những loại tranh vẽ thông thường hiện nay, giấy vẽ của tranh Đông Hồ được làm từ vỏ sò.

Sau khi nghiền nát những vỏ sò thành bột, người ta sẽ trộn chúng với hồ rồi sử dụng chổi lá thông để quét lên bề mặt của giấy một cách nhẹ nhàng, cẩn thận để cuối cùng tạo thành những đường nét tinh tế. Loại hồ này được nghệ nhân làng Đông Hồ làm từ bột gạo tẻ, bột sắn.

Đặc biệt, để tranh Đông Hồ có hồn hơn, những nghệ nhân làng Đông Hồ phải sử dụng giấy trắng tính, hơi có ánh nhũ lấp lánh để toát lên thần thái của bức tranh. Và loại giấy đó được làm từ vỏ sò điệp.

Bên cạnh giấy vẽ thì những ván khắc in tranh Đông Hồ cũng được chú ý. Theo đó ván khắc để tin tranh gồm có 2 loại là ván in màu và ván in nét đều được làm từ những loại gỗ mềm dai để có thể in khắc dễ dàng. Đó là gỗ thị và gỗ thừng mực.

Bố cục trong tranh Đông Hồ luôn được xây dựng rõ ràng. Mặc dù những hình ảnh thể hiện trong tránh là về đời sống hàng ngày, những sự vật, hiện tượng quen thuộc nhưng không vì thế mà bố cục của tranh không được chau chuốt, ngược lại thì chúng luôn là điểm nhấn của tranh.

Màu tranh Đông Hồ được làm hoàn toàn từ tự nhiên không pha màu, gồm 4 màu cơ bản là xanh, đen, vàng và đỏ. Màu đen được làm từ than của xây xoan, của lá tre. Màu xanh được làm từ gỉ đồng, lá chàm; màu vàng từ hoa hòe; còn màu đỏ từ gỗ bàng hoặc sỏi son.

Do đó, cách để bạn có thể nhận viết được tranh Đông Hồ gốc chỉ cần dựa vào nền giấy vỏ sò lấp lánh, nổi gân đẹp mắt. Thứ hai là những màu cơ bản, từ 1 cho đến 4 màu, các lớp màu sẽ khít với nhau và hoàn toàn làm bằng những bản khắc gỗ.

Tùy theo sở thích và độ đậm mà các nghệ nhân tranh Đông Hồ sẽ tô đậm để làm nổi bật hoặc làm nhạt những chi tiết đó lại. Được lấy hoàn toàn từ tự nhiên nên những màu vẽ của tranh Đông Hồ tuy đơn giản nhưng lại đặc biệt, không nhầm lẫn với bất kỳ loại tranh thông thường nào khác. Đến nay, tranh Đông Hồ vẫn được lưu giữ và phát triển.

Cùng nhờ đó mà tranh Đông Hồ đã được công nhận là Di sản Văn hóa Phi vật thể của quốc gia vào năm 2012.

Do tranh Đông Hồ là tranh in mảng có nét, kích cỡ không lớn như tranh Hàng Trống nên rất nhiều người thắc mắc tranh Đồng Hồ được vẽ trên chất liệu gì. Theo người dân làng Đông Hồ tranh được in khắc lên giấy nên được xem như là hơi thở, nhịp sống của họ. Những bức tranh phác họa lại cuộc sống đời thường với mong muốn về một gia đình thận hòa, hạnh phúc, ấm no.

Dòng tranh Đông Hồ có nội dung và hình thức biểu đạt rất phong phú, chủ yếu miêu tả tính chân thực của con sống hàng ngày trong mối quan hệ người với người, con người với thiên nhiên… Tính triết lý của dòng tranh này rất sâu sắc, vừa vui tươi vừa hóm hỉnh, sâu cay.

Nhiều bức tranh Đông Hồ còn nói lên niềm khao khát được hạnh phúc, ước nguyện cuộc sống giàu có, yên lành và sâu xa hơn là tình làng nghĩa xóm thuận hòa, đoàn kết.

Thời xưa, mỗi khi gần đến Tết người ta sẽ tặng nhau tranh Đông Hồ để trao trong nhà, theo những nội dung mà họ đã định từ trước để phù hợp với hoàn cảnh, tình cảm của người được tặng, mong sao mọi chuyện đều như ý, một năm tốt lành.

Ví dụ như tranh đàn lợn được treo trong dịp Tết với mong ước năm mới phát tài, phát lộc, gia đình nhiều con cháu. Theo quan niệm của những nghệ nhân tranh Đông Hồ thì lợn là con vật tượng trưng cho sự ấm no, sung túc. Đặc biệt, hình ảnh xoáy âm dương trên mình con lợn còn thể hiện sự sinh sôi, phát triển.

Thế nhưng, tranh Đông Hồ ngày nay đang phải đối mặt với nguy cơ mai một trước những ảnh hưởng của thời gian. Bên cạnh đó, tranh Đông Hồ cũng đang dần đánh mất mình. Do mục đích lợi nhuận mà nhiều người làng tranh Đông Hồ đã chuyển sang dùng giấy màu, giấy vẽ công nghiệp để tiết kiệm. Hơn thế, ở một số nơi còn bỏ lần lượt phần in khắc chữ Hán, chữ Nôm trên tranh.

Hy vọng qua những thông tin trên đây bạn đã biết được tranh Đồng Hồ được vẽ trên chất liệu gì cũng như những kiến thức hữu ích về dòng tranh dân gian này. Đừng quên theo dõi chúng tôi để có đọc thêm những bài viết hấp dẫn khác nhé.